Er was eens, lang geleden in een land ver van jullie vandaan (maar heel dicht bij waar ik nu ben) een arme man. Zijn dagelijkse kost bestond uit hard werken, kopzorgen en een maaltijd van brood en uien, elke dag weer uien. Wij moeten er niet aan denken, maar deze arme man kent het geheim van de uien wellicht beter dan wij, want onder al die scherpe lagen van de ui schuilt een zacht, zoet, heerlijk hart waar hij keer op keer van smult.

Op een dag verliest een rijk man zijn portemonnee in de straten van Ankara. De arme die het zag gebeuren neemt de portemonnee en, vanuit een goed hart, geeft hem terug aan de rijke man die hij zojuist zag passeren. De rijkaard bedankt de arme en wil de man belonen met een groots diner. De arme man mag eten wat hij wil, alle gerechten die hij maar kan bedenken zullen voor hem bereid worden. De arme man wil het aanbod afslaan, maar de rijkaard dringt aan. Wat is het allerlekkerste wat je kan bedenken, wat eet je het allerliefst? Zeg het me en ik zorg dat het voor je gemaakt wordt. De arme denkt even na, en vraagt vervolgens om een bordje uien, maar dan alleen de kern. Wat een lekkerbek.

Afgelopen week had ik een uitje in Ankara voor een on arrival training. Iedereen die deelneemt aan EVS (European Voluntary Service) krijgt zo'n training van de EU. Met zo'n twintig vrijwilligers uit heel Europa hebben we vier dagen lang gesproken over health and safety, conflict solving, Turkse geschiedenis en politiek en onze verwachtingen van de tijd in Turkije.

Tijdens de training vergeleken we het land met een ui, die heeft veel lagen voor je bij de kern komt. De buitenste laag zijn alle zintuiglijk waarneembare dingen, zoals het eten, de muziek, de geuren. Verder naar binnen vind je gebaren, gewoonten, geschiedenis, de taal en rolmodellen. De cücük, de ziel, het hart, het meest lekkere stukje ui is het moeilijkst te bereiken.

Verder hebben heel veel gegeten (en niet alleen ui). Echt luxe om in een viersterrenhotel te verblijven met een gigantisch ontbijtbuffet, driegangen lunches en diners en schalen vol met koekjes voor bij de -ja, je raadt het al- oploskoffie. Ik heb geloof ik nog nooit zoveel gegeten als de afgelopen dagen. En dan met je volle buik naar de hamam van het hotel! Van de Turkse sauna naar de hamam naar de Finse sauna naar de hamam en dan nog een half uurtje in het bubbelbad...lekker weken, ik ben nog nooit zo schoon geweest. Heerlijk, ik heb er echt van genoten.

Maar meer nog dan van de luxe genoot ik van de mensen. We hadden een ontzettend gezellige groep en het is fijn om ervaringen uit te wisselen met mensen die ongeveer hetzelfde meemaken als jij. Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik het goed heb getroffen met dit project. Sommige mensen zitten in kleine dorpjes waar niets te beleven is, waar je als vrouw niet een biertje kan kopen, of met blote armen over straat kan gaan, of het eten is slecht, of de accommodatie.

De laatste avond gingen we naar een restaurant met Turkse muziek, zo mooi. Al verstond ik er geen woord van, de muziek en de taal laten het je voelen en ik denk zelfs dat ik een beetje tot de cücük ben doorgedrongen. Of de muziek in mijn cücük .

Vrijdagochtend na een evaluatie, een laatste lunch en een langdurig afscheid met omhelzingen en beloftes voor logeeradressen vertrokken we naar het station om te ontdekken dat de trein die we wilden nemen al volgeboekt was. Eigenlijk was dat heel fijn, we hebben kaartjes gekocht voor de nachttrein en zijn weer teruggegaan naar de groep.

Met degenen die nog in Ankara waren zijn we naar het Ataturk mausoleum gegaan, de begraafplaats van Mustafa Kemal Ataturk (vader van de Turken). Behalve mausoleum is er ook een museum, en wauw, wat was dat alles indrukwekkend. Niet vanwege de grootsheid van dit complex (gigantisch), maar vanwege de mate van aanbidding voor deze man. Ongelofelijk.

Ataturk is een deel van de Turkse ziel, dat voor mij moeilijk te begrijpen is. Ataturk is zo diep in de Turkse cücük doorgedrongen, en voor iemand uit een land zonder rolmodellen, zonder helden, zonder vereringscultuur is dat niet te bevatten. Althans voor mij. Bovendien is het vreemd dat een man zo vereerd wordt, dat alle slechts verzwegen/verhuld/onbesproken blijft. Al het goede wordt benadrukt, het slechte vergeten.

Voorzichtig probeerde ik de gids te vragen naar de grote veranderingen die ‘de vader der Turken' bewerkstelligde, en of die niet op weerstand hebben gestuit, maar daar werd niet op geantwoord. Iemand anders vroeg naar zijn drinkgewoonten (A. was alcoholist en stierf aan drankmisbruik), maar ‘no comment on that question'. Benadrukt werd wat voor goeds hij wel niet had gedaan, en de gevochten veldslagen waren geen slachtveld, nee, ‘a gentleman's war'.

En dan het museum! Alles wat ooit door Ataturk's handen is beroerd, is in goud veranderd en wordt als relikwie met de hoogste eerbied behandeld. Je kunt je vergapen aan Ataturk's kleding, handtekening, scheermes, parfum, en o, met dit potlood heeft hij ooit een briefje geschreven. Toppunt van dit alles is zijn nagemaakte werkkamer, waar een wassen Ataturk aan zijn bureau zit met aan zijn voeten zijn opgezette hond!

Politiek is een groot ding hier. Niet alleen in GAF, waar mijn medemens bovengemiddeld politiek geïnteresseerd en geïnformeerd is, maar in Turkije in het algemeen. Zeker op dit moment is er veel aan de hand. De toetreding tot de EU, het verbod op hoofddoekjes op de universiteiten en nu het feit dat een rechter de APK, de grootste partij van Turkije wil verbieden. Ik heb het gevoel dat ik hier geschiedenis beleef. Dat komt ook door de omgang met mensen uit heel Europa, ik ben me echt heel bewust van Europa, terwijl ik hiervoor veel meer op Nederland, of zelfs Utrecht gericht was. Leo globaliseert!

Maar genoeg nu over politiek en de EU, terug naar het leven van alledag. Op de terugweg vanuit Ankara zag ik Istanbul voor me liggen en realiseerde ik me dat ik de stad echt gemist had. Dat is goed thuiskomen! Zondag hebben we bij Badehane ontbeten en zijn daarna naar de eilanden vertrokken. Een uurtje op de boot (Oerolgevoel!) en je bent in een compleet andere wereld, weg van alle drukte van de stad. Lekker aan de wandel, weinig mensen en veel natuur om je heen, bloemetjes plukken, loslopende paarden, heerlijke lucht die lente belooft en een mooooooi uitzicht.

Het leek wel vakantie, maar deze week moet ik echt aan de slag, met de programmering van het theater, met Turkse lessen en met brieven schrijven. Tot gauw lieve leute!